เหยี่ยวภูเขา (Nisaetus nipalensis) เป็นนกล่าเหยื่อขนาดกลางชนิดหนึ่ง พบกระจายพันธุ์ในเทือกเขาหิมาลัย เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และเอเชียตะวันออก ในประเทศไทยพบได้ทั่วไปในป่าภูเขา สถานะการอนุรักษ์ในประเทศไทยอยู่ในระดับเป็นกังวลน้อย (คงที่)

เหยี่ยวภูเขามีขนาดลำตัวยาวประมาณ 66-75 เซนติเมตร น้ำหนักประมาณ 1.5-2.0 กิโลกรัม หัวและคอมีสีดำ มีหงอนยาวตั้งขึ้น ลำตัวด้านบนสีน้ำตาลเข้ม ลำตัวด้านล่างสีน้ำตาลอ่อน มีลายขวางสีน้ำตาลเข้ม หางมีลายขวางสีน้ำตาลเข้มและขาว

เหยี่ยวภูเขาเป็นสัตว์กินสัตว์ขนาดเล็กและกลาง มักหากินตามป่าภูเขา อาหารได้แก่ กระต่าย กระรอก นก และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็ก

เหยี่ยวภูเขาทำรังบนต้นไม้ใหญ่ วางไข่ครั้งละ 2-3 ฟอง ไข่ฟักเป็นตัวประมาณ 40-45 วัน ลูกนกจะอยู่กับพ่อแม่นานประมาณ 2 เดือน จึงจะแยกตัวไปหากินเอง

1

2

3

4

5
เสียงร้อง
6
A : นกที่มีรายงานพบตามธรรมชาติในระยะ 50 ปีที่ผ่านมา

B : นกที่ไม่มีรายงานพบในธรรมชาติเป็นเวลาอย่างน้อย 50 ปี

C : นกต่างถิ่นที่ถูกนำเข้ามาในประเทศไทย และสามารถปรับตัวให้อาศัยและขยายพันธุ์ได้เองในธรรมชาติ

D : นกที่พบในธรรมชาติแต่อาจเป็นนกที่หลุดจากกรงเลี้ยง

E : นกที่มีรายงานพบในอดีต แต่อาจเป็นการจำแนกชนิดผิดพลาด

F : นกที่เป็นประชากรผสมข้ามสายพันธุ์ และยังไม่มีรายงานของประชากรที่มีลักษณะแท้ตามชนิดดั้งเดิม

สถานภาพตามฤดูกาลของนกแต่ละชนิด

R : นกประจำถิ่น

N : นกที่อพยพเข้ามาช่วงนอกฤดูผสมพันธุ์ (ฤดูหนาว)

B : นกที่อพยพเข้ามาทำรังวางไข่

P : นกอพยพผ่านช่วงฤดูใบไม้ผลิ และฤดูใบไม้ร่วง

V : นกพลัดหลง มีรายงานไม่เกิน 3 ครั้ง

ขอบคุณข้อมูลภาพถ่ายจาก https://ebird.org
ขอบคุณข้อมูลการกระจายพันธุ์และเสียงร้องจาก https://ebird.org