นกขุนแผนหัวดำ Diard’s Trogon 

Photographer : © Yen Loong Lean

 

ชื่อสามัญ ชื่อวิทยาศาสตร์ ชื่อไทย การรายงาน สถานภาพตามฤดูกาล
Diard’s Trogon Harpactes diardii นกขุนแผนหัวดำ A R

นกขุนแผนหัวดำ (Diard’s Trogon) เป็นนกขนาดเล็กในวงศ์นกขุนแผน (Trogonidae) พบได้ทั่วไปในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ พบได้ในประเทศไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ และเวียดนาม

ลักษณะทั่วไป

นกขุนแผนหัวดำมีความยาวลำตัวประมาณ 25-27 เซนติเมตร ตัวผู้ : หัว คอ และอกตอนบนสีดำ อกตอนล่างและท้องสีแดงเลือดนก ลำตัวด้านบนสีน้ำตาลแกมเทา ปีกสีดำมีลายขีดสีขาวกระจาย ตัวเมีย : หัวและอกสีน้ำตาลแกมดำ ท้องสีจางกว่าตัวผู้ ปีกลายน้ำตาลสลับดำ เสียงร้อง : “ทิ้ว-ทิ้ว-ทิ้ว” หรือ “อิ๊ว-อิ๊ว-อิ๊ว” ติดต่อกัน 3-5 ครั้ง

ถิ่นอาศัย

นกขุนแผนหัวดำมักพบอาศัยอยู่ในป่าดิบและป่าเบญจพรรณ ถึงความสูง 1,000 เมตร

อาหาร

นกขุนแผนหัวดำกินแมลงและผลไม้เป็นอาหาร

การสืบพันธุ์

นกขุนแผนหัวดำทำรังตามโพรงไม้ ตัวเมียจะวางไข่ประมาณ 2 ฟอง ไข่มีสีขาว ฟักเป็นตัวประมาณ 18-20 วัน

สถานะการอนุรักษ์

นกขุนแผนหัวดำจัดอยู่ในสถานะใกล้ถูกคุกคาม (Near Threatened) ตามการประเมินของ IUCN เนื่องจากมีประชากรลดลงอย่างรวดเร็ว อันเนื่องมาจากการตัดไม้ทำลายป่าและการสูญเสียที่อยู่อาศัย

ความแตกต่างระหว่างนกขุนแผนหัวดำกับนกขุนแผนอกสีส้ม

นกขุนแผนหัวดำและนกขุนแผนอกสีส้มเป็นนกขุนแผนชนิดหนึ่งที่พบได้ทั่วไปในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทั้งสองชนิดมีรูปร่างและลักษณะที่คล้ายคลึงกัน แต่ก็มีความแตกต่างที่สำคัญบางประการดังนี้

  • นกขุนแผนหัวดำมีหัวและอกตอนบนสีดำ ในขณะที่นกขุนแผนอกสีส้มมีหัวและอกตอนบนสีเขียวแกมเหลือง
  • นกขุนแผนหัวดำมีท้องสีแดงเลือดนก ในขณะที่นกขุนแผนอกสีส้มมีท้องสีส้มแกมส้ม
  • นกขุนแผนหัวดำมักพบอาศัยอยู่ในป่าดิบ ในขณะที่นกขุนแผนอกสีส้มมักพบอาศัยอยู่ในป่าดิบและป่าเบญจพรรณ
  • นกขุนแผนหัวดำจัดอยู่ในสถานะใกล้ถูกคุกคาม ในขณะที่นกขุนแผนอกสีส้มจัดอยู่ในสถานะความกังวลน้อย

1
2
3
4
5
เสียงร้อง
6
A : นกที่มีรายงานพบตามธรรมชาติในระยะ 50 ปีที่ผ่านมา

B : นกที่ไม่มีรายงานพบในธรรมชาติเป็นเวลาอย่างน้อย 50 ปี

C : นกต่างถิ่นที่ถูกนำเข้ามาในประเทศไทย และสามารถปรับตัวให้อาศัยและขยายพันธุ์ได้เองในธรรมชาติ

D : นกที่พบในธรรมชาติแต่อาจเป็นนกที่หลุดจากกรงเลี้ยง

E : นกที่มีรายงานพบในอดีต แต่อาจเป็นการจำแนกชนิดผิดพลาด

F : นกที่เป็นประชากรผสมข้ามสายพันธุ์ และยังไม่มีรายงานของประชากรที่มีลักษณะแท้ตามชนิดดั้งเดิม

 

สถานภาพตามฤดูกาลของนกแต่ละชนิด

R : นกประจำถิ่น

N : นกที่อพยพเข้ามาช่วงนอกฤดูผสมพันธุ์ (ฤดูหนาว)

B : นกที่อพยพเข้ามาทำรังวางไข่

P : นกอพยพผ่านช่วงฤดูใบไม้ผลิ และฤดูใบไม้ร่วง

V : นกพลัดหลง มีรายงานไม่เกิน 3 ครั้ง


ขอบคุณข้อมูลภาพถ่ายจาก https://ebird.org
ขอบคุณข้อมูลการกระจายพันธุ์และเสียงร้องจาก https://ebird.org

ใส่ความเห็น