เป็ดดำหัวดำ (Baer’s Pochard) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Aythya baeri เป็นนกชนิดหนึ่งในวงศ์เป็ด (Anatidae) พบกระจายพันธุ์ในทวีปเอเชีย พบในประเทศไทยเฉพาะในช่วงฤดูหนาวเท่านั้น โดยมักพบตามแหล่งน้ำขนาดใหญ่ เช่น แม่น้ำ หนอง บึง ทะเลสาบ เป็นต้น

ลักษณะ

เป็ดดำหัวดำเป็นนกขนาดเล็กถึงกลาง ความยาวลำตัวประมาณ 40-45 เซนติเมตร ตัวผู้และตัวเมียมีสีสันแตกต่างกัน ตัวผู้มีลักษณะเด่นคือหัวและคอสีดำเหลือบสีเขียว อกสีน้ำตาลเข้ม ขนคลุมโคนขนหางด้านล่างสีขาวตัดกับสีของท้องส่วนท้ายซึ่งเป็นสีเทา ลำตัวด้านบนสีออกดำ สีข้างสีน้ำตาลแดง ท้องสีขาว

ตัวเมียมีหัวสีน้ำตาลเข้ม และมีดวงตาสีเข้ม สีข้างมีแถบสีน้ำตาลแดงตัดกับขาวแตกต่างไปจากเป็ดดำหัวสีน้ำตาลที่มีสีข้างเป็นสีน้ำตาลแดงทั้งหมด หรือเป็ดดำหัวสีน้ำตาลที่มีสีข้างเป็นสีน้ำตาลแดงและมีแถบสีขาวอยู่ด้านข้าง

พฤติกรรม

เป็ดดำหัวดำเป็นนกอพยพ ในช่วงฤดูหนาวจะอพยพมาอาศัยในเขตร้อนและเขตอบอุ่นของเอเชีย โดยมักอพยพมาในช่วงเดือนตุลาคมถึงเดือนมีนาคม ในช่วงฤดูผสมพันธุ์ ตัวผู้จะสร้างรังบนพื้นดินในบริเวณที่มีพืชพรรณหนาแน่น ตัวเมียจะวางไข่ครั้งละประมาณ 6-12 ฟอง ใช้เวลาฟักไข่ประมาณ 23-25 วัน ลูกเป็ดจะฟักออกจากไข่ได้พร้อม ๆ กัน

เป็ดดำหัวดำเป็นนกกินพืชและสัตว์ขนาดเล็กเป็นอาหาร อาหารหลักได้แก่ ปลา กุ้ง หอย สาหร่าย ดีปลีน้ำ แหน และเมล็ดธัญพืชกินพืชต่าง ๆ

สถานภาพ

เป็ดดำหัวดำมีสถานภาพเป็น สัตว์ป่าคุ้มครอง ตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535

A : นกที่มีรายงานพบตามธรรมชาติในระยะ 50 ปีที่ผ่านมา

B : นกที่ไม่มีรายงานพบในธรรมชาติเป็นเวลาอย่างน้อย 50 ปี

C : นกต่างถิ่นที่ถูกนำเข้ามาในประเทศไทย และสามารถปรับตัวให้อาศัยและขยายพันธุ์ได้เองในธรรมชาติ

D : นกที่พบในธรรมชาติแต่อาจเป็นนกที่หลุดจากกรงเลี้ยง

E : นกที่มีรายงานพบในอดีต แต่อาจเป็นการจำแนกชนิดผิดพลาด

F : นกที่เป็นประชากรผสมข้ามสายพันธุ์ และยังไม่มีรายงานของประชากรที่มีลักษณะแท้ตามชนิดดั้งเดิม

สถานภาพตามฤดูกาลของนกแต่ละชนิด

R : นกประจำถิ่น

N : นกที่อพยพเข้ามาช่วงนอกฤดูผสมพันธุ์ (ฤดูหนาว)

B : นกที่อพยพเข้ามาทำรังวางไข่

P : นกอพยพผ่านช่วงฤดูใบไม้ผลิ และฤดูใบไม้ร่วง

V : นกพลัดหลง มีรายงานไม่เกิน 3 ครั้ง

ขอบคุณข้อมูลภาพถ่ายจาก https://ebird.org
ขอบคุณข้อมูลการกระจายพันธุ์และเสียงร้องจาก https://ebird.org