| Photographer : | © Rajni Trivedi |
| ชื่อสามัญ | ชื่อวิทยาศาสตร์ | ชื่อไทย | การรายงาน | สถานภาพตามฤดูกาล |
| Large-billed Reed Warbler | Acrocephalus orinus | นกพงปากยาว | A | N |
นกพงปากยาว มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Acrocephalus orinus คำว่า Acrocephalus มาจากภาษากรีกคำว่า akros ซึ่งหมายถึง “สูง” และคำว่า cephale ซึ่งหมายถึง “หัว” ส่วนคำว่า orinus มาจากภาษากรีกคำว่า oreinon ซึ่งหมายถึง “ภูเขา”
นกพงปากยาว เป็นนกขนาดเล็กในวงศ์นกพง (Acrocephalidae) พบได้ในประเทศอินเดีย เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และจีน ในประเทศไทยพบได้ในช่วงฤดูหนาว หรือนอกฤดูผสมพันธุ์ มักพบในเขตชุ่มน้ำ เช่น บึง หนอง นา ป่าชายเลน และสวนสาธารณะ
ลักษณะทั่วไป
นกพงปากยาว ตัวผู้มีลำตัวด้านบนสีเทาน้ำตาล ลำตัวด้านล่างสีขาว อกมีลายขวางสีเทา หางมีแถบสีดำ 4 แถบ ขณะบินปีกด้านล่างสีขาว ปลายปีกดำ ตัวเมียมีลำตัวด้านบนน้ำตาลเข้มกว่าตัวผู้ ลำตัวด้านล่างมีลายขวางสีน้ำตาลเข้มกว่า
ความแตกต่างจากนกพงนาพันธุ์อินเดีย
นกพงปากยาว มีลักษณะเด่นคือปากยาวกว่านกพงนาพันธุ์อินเดีย ปากล่างสีชมพูอ่อนชัดเจนกว่า ขนสีน้ำตาลเข้มกว่านกพงนาพันธุ์อินเดียเล็กน้อย ขาและนิ้วอัตราส่วนยาวกว่า
ขนาดและน้ำหนัก
นกพงปากยาว ตัวผู้มีความยาวลำตัวประมาณ 13-14 เซนติเมตร ความยาวปีกประมาณ 10-11 เซนติเมตร ความยาวหางประมาณ 5-6 เซนติเมตร น้ำหนักประมาณ 10-12 กรัม ตัวเมียมีความยาวลำตัวประมาณ 12-13 เซนติเมตร ความยาวปีกประมาณ 9-10 เซนติเมตร ความยาวหางประมาณ 4-5 เซนติเมตร น้ำหนักประมาณ 9-11 กรัม
การกระจายพันธุ์
นกพงปากยาว พบได้ในประเทศอินเดีย เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และจีน ในประเทศไทยพบได้ในช่วงฤดูหนาว หรือนอกฤดูผสมพันธุ์ มักพบในเขตชุ่มน้ำ เช่น บึง หนอง นา ป่าชายเลน
อาหาร
นกพงปากยาว กินแมลงเป็นอาหาร เช่น แมลงปอ ตั๊กแตน จิ้งหรีด เป็นต้น
เสียงร้อง
นกพงปากยาว มีเสียงร้องที่ไพเราะ มีลักษณะเป็นเสียงร้องซ้ำๆ กันหลายครั้ง
สถานะการอนุรักษ์
นกพงปากยาว มีสถานะเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองในประเทศไทย
ประวัติการค้นพบ
นกพงปากยาว เคยเชื่อว่าสูญพันธุ์ไปแล้วกว่า 139 ปี จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2549 มีการค้นพบนกพงปากยาวตัวหนึ่งในประเทศไทย ที่โครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ย อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดเพชรบุรี นับเป็นนกพงปากยาวตัวแรกที่พบในทวีปเอเชียนับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2428
สาเหตุการสูญพันธุ์
สาเหตุการสูญพันธุ์ของนกพงปากยาว สันนิษฐานว่าอาจเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศและสภาพแวดล้อม เช่น การลดลงของพื้นที่ชุ่มน้ำ
การอนุรักษ์
ปัจจุบัน นกพงปากยาวถือเป็นนกที่หายากและใกล้สูญพันธุ์ ประเทศไทย
1
2
3
4
5
เสียงร้อง
6
A : นกที่มีรายงานพบตามธรรมชาติในระยะ 50 ปีที่ผ่านมา
B : นกที่ไม่มีรายงานพบในธรรมชาติเป็นเวลาอย่างน้อย 50 ปี
C : นกต่างถิ่นที่ถูกนำเข้ามาในประเทศไทย และสามารถปรับตัวให้อาศัยและขยายพันธุ์ได้เองในธรรมชาติ
D : นกที่พบในธรรมชาติแต่อาจเป็นนกที่หลุดจากกรงเลี้ยง
E : นกที่มีรายงานพบในอดีต แต่อาจเป็นการจำแนกชนิดผิดพลาด
F : นกที่เป็นประชากรผสมข้ามสายพันธุ์ และยังไม่มีรายงานของประชากรที่มีลักษณะแท้ตามชนิดดั้งเดิม
สถานภาพตามฤดูกาลของนกแต่ละชนิด
R : นกประจำถิ่น
N : นกที่อพยพเข้ามาช่วงนอกฤดูผสมพันธุ์ (ฤดูหนาว)
B : นกที่อพยพเข้ามาทำรังวางไข่
P : นกอพยพผ่านช่วงฤดูใบไม้ผลิ และฤดูใบไม้ร่วง
V : นกพลัดหลง มีรายงานไม่เกิน 3 ครั้ง
ขอบคุณข้อมูลภาพถ่ายจาก https://ebird.org
ขอบคุณข้อมูลการกระจายพันธุ์และเสียงร้องจาก https://ebird.org