| Photographer : | © Sapon Baruah |
| ชื่อสามัญ | ชื่อวิทยาศาสตร์ | ชื่อไทย | การรายงาน | สถานภาพตามฤดูกาล |
| Oriental Darter | Anhinga melanogaster | นกอ้ายงั่ว | A | R |
นกอ้ายงั่วเป็นนกในวงศ์นกกาน้ำ (Phalacrocoracidae) พบได้ทั่วไปในเขตร้อนและเขตอบอุ่นทั่วโลก นกอ้ายงั่วมีความยาวประมาณ 50-90 เซนติเมตร ลำตัวด้านบนเป็นสีดำ ลำตัวด้านล่างเป็นสีขาว หัวและคอเป็นสีดำ ปากยาวโค้งเป็นตะขอ ตาสีเหลือง ขาและเท้าสีดำ
นกอ้ายงั่วเป็นนกที่หากินตามแหล่งน้ำ กินอาหารจำพวกปลา กุ้ง หอย กบ เขียด เป็นต้น นกอ้ายงั่วจะดำลงไปในน้ำเพื่อหาเหยื่อ โดยจะใช้ปากที่เป็นตะขอเกี่ยวเหยื่อขึ้นมา
นกอ้ายงั่วมีพฤติกรรมที่น่าอัศจรรย์อย่างหนึ่งคือ มันจะบินขึ้นจากน้ำโดยเอาหัวชี้ลงด้านล่าง ขาและเท้าเหยียดตรงไปข้างหน้า ทำให้เกิดเสียงดังคล้ายเสียงปืนหรือเสียงระเบิด เสียงนี้เกิดจากการที่อากาศไหลผ่านขนของนกอย่างรวดเร็ว
สถานภาพการอนุรักษ์ของนกอ้ายงั่วจัดอยู่ในระดับ Least Concern (LC) หรือมีความเสี่ยงต่ำต่อการสูญพันธุ์
นกอ้ายงั่วเป็นนกที่มีความสำคัญต่อระบบนิเวศ พวกมันช่วยควบคุมประชากรปลาและสัตว์น้ำอื่นๆ นกอ้ายงั่วยังเป็นอาหารของสัตว์นักล่าหลายชนิด เช่น งู นกอินทรี เป็นต้น
นกอ้ายงั่วเป็นนกที่ผสมพันธุ์แบบผัวเดียวเมียเดียว นกตัวผู้และตัวเมียจะสร้างรังร่วมกัน โดยรังเป็นกองไม้ที่สร้างขึ้นบนต้นไม้หรือกิ่งไม้สูง นกตัวเมียจะวางไข่ประมาณ 2-5 ฟอง ไข่มีสีขาว นกตัวเมียจะฟักไข่ประมาณ 25-30 วัน
ลูกนกจะฟักออกมาจากไข่ในสภาพไม่มีขนและตายังไม่ลืม นกตัวพ่อแม่จะป้อนอาหารลูกนกเป็นเวลาประมาณ 2-3 เดือน ลูกนกจะบินออกจากรังเมื่ออายุประมาณ 50-60 วัน
นกอ้ายงั่วจะผสมพันธุ์ในช่วงฤดูใบไม้ผลิและฤดูร้อน ระยะเวลาของการผสมพันธุ์จะแตกต่างกันไปตามสายพันธุ์และสภาพแวดล้อม
ต่อไปนี้เป็นขั้นตอนของการขยายพันธุ์ของนกอ้ายงั่ว:
- การเกี้ยวพาราสี นกตัวผู้จะแสดงท่าทางต่างๆ เพื่อดึงดูดความสนใจของนกตัวเมีย เช่น ยืนบนกิ่งไม้สูง กางปีก กระดิกหาง เป็นต้น
- การสร้างรัง นกตัวผู้และตัวเมียจะสร้างรังร่วมกัน โดยรังเป็นกองไม้ที่สร้างขึ้นบนต้นไม้หรือกิ่งไม้สูง
- การวางไข่ นกตัวเมียจะวางไข่ประมาณ 2-5 ฟอง ไข่มีสีขาว
- การฟักไข่ นกตัวเมียจะฟักไข่ประมาณ 25-30 วัน
- การเลี้ยงลูก นกตัวพ่อแม่จะป้อนอาหารลูกนกเป็นเวลาประมาณ 2-3 เดือน
- การออกจากรัง ลูกนกจะบินออกจากรังเมื่ออายุประมาณ 50-60 วัน
ปัจจัยที่ส่งผลต่อการขยายพันธุ์ของนกอ้ายงั่ว ได้แก่ ความพร้อมของอาหาร ที่อยู่อาศัย และสภาพอากาศ
1
2
3
4
5
ประเภทการรายงานของนกแต่ละชนิด
A : นกที่มีรายงานพบตามธรรมชาติในระยะ 50 ปีที่ผ่านมา
B : นกที่ไม่มีรายงานพบในธรรมชาติเป็นเวลาอย่างน้อย 50 ปี
C : นกต่างถิ่นที่ถูกนำเข้ามาในประเทศไทย และสามารถปรับตัวให้อาศัยและขยายพันธุ์ได้เองในธรรมชาติ
D : นกที่พบในธรรมชาติแต่อาจเป็นนกที่หลุดจากกรงเลี้ยง
E : นกที่มีรายงานพบในอดีต แต่อาจเป็นการจำแนกชนิดผิดพลาด
F : นกที่เป็นประชากรผสมข้ามสายพันธุ์ และยังไม่มีรายงานของประชากรที่มีลักษณะแท้ตามชนิดดั้งเดิม
สถานภาพตามฤดูกาลของนกแต่ละชนิด
R : นกประจำถิ่น
N : นกที่อพยพเข้ามาช่วงนอกฤดูผสมพันธุ์ (ฤดูหนาว)
B : นกที่อพยพเข้ามาทำรังวางไข่
P : นกอพยพผ่านช่วงฤดูใบไม้ผลิ และฤดูใบไม้ร่วง
V : นกพลัดหลง มีรายงานไม่เกิน 3 ครั้ง
ขอบคุณข้อมูลภาพถ่ายจาก https://ebird.org