| Photographer : | © Malay Mandal |
| ชื่อสามัญ | ชื่อวิทยาศาสตร์ | ชื่อไทย | การรายงาน | สถานภาพตามฤดูกาล |
| Ferruginous Pochard | Aythya nyroca | เป็ดดำหัวสีน้ำตาล | A | N |
เป็ดดำหัวสีน้ำตาล (Ferruginous Pochard) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Aythya nyroca เป็นนกชนิดหนึ่งในวงศ์เป็ด (Anatidae) พบกระจายพันธุ์ในทวีปยูเรเชีย เอเชีย และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ในประเทศไทยพบได้เฉพาะในช่วงฤดูหนาวเท่านั้น โดยมักพบตามแหล่งน้ำขนาดใหญ่ เช่น แม่น้ำ หนอง บึง ทะเลสาบ เป็นต้น
ลักษณะ
เป็ดดำหัวสีน้ำตาลเป็นนกขนาดกลาง ความยาวลำตัวประมาณ 40-45 เซนติเมตร ตัวผู้และตัวเมียมีสีสันแตกต่างกัน ตัวผู้มีลักษณะเด่นคือหัว ลำคอ และอกสีน้ำตาลแดงเข้ม ลำตัวด้านบนสีน้ำตาลเข้ม ท้องและขนคลุมหางด้านล่างสีขาว ตาสีขาว ตัวเมียมีลักษณะคล้ายตัวผู้ แต่สีน้ำตาลโดยรวมมีโทนสีอ่อนกว่าเล็กน้อย
พฤติกรรม
เป็ดดำหัวสีน้ำตาลเป็นนกอพยพ ในช่วงฤดูหนาวจะอพยพมาอาศัยในเขตร้อนและเขตอบอุ่นของเอเชียและยุโรป โดยมักอพยพมาในช่วงเดือนตุลาคมถึงเดือนมีนาคม ในช่วงฤดูผสมพันธุ์ ตัวผู้จะสร้างรังบนพื้นดินในบริเวณที่มีพืชพรรณหนาแน่น ตัวเมียจะวางไข่ครั้งละประมาณ 6-12 ฟอง ใช้เวลาฟักไข่ประมาณ 23-25 วัน ลูกเป็ดจะฟักออกจากไข่ได้พร้อม ๆ กัน
เป็ดดำหัวสีน้ำตาลเป็นนกกินพืชและสัตว์ขนาดเล็กเป็นอาหาร อาหารหลักได้แก่ ปลา กุ้ง หอย สาหร่าย ดีปลีน้ำ แหน และเมล็ดธัญพืชกินพืชต่าง ๆ
สถานภาพ
เป็ดดำหัวสีน้ำตาลมีสถานภาพเป็น สัตว์ป่าคุ้มครอง ตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535
A : นกที่มีรายงานพบตามธรรมชาติในระยะ 50 ปีที่ผ่านมา
B : นกที่ไม่มีรายงานพบในธรรมชาติเป็นเวลาอย่างน้อย 50 ปี
C : นกต่างถิ่นที่ถูกนำเข้ามาในประเทศไทย และสามารถปรับตัวให้อาศัยและขยายพันธุ์ได้เองในธรรมชาติ
D : นกที่พบในธรรมชาติแต่อาจเป็นนกที่หลุดจากกรงเลี้ยง
E : นกที่มีรายงานพบในอดีต แต่อาจเป็นการจำแนกชนิดผิดพลาด
F : นกที่เป็นประชากรผสมข้ามสายพันธุ์ และยังไม่มีรายงานของประชากรที่มีลักษณะแท้ตามชนิดดั้งเดิม
สถานภาพตามฤดูกาลของนกแต่ละชนิด
R : นกประจำถิ่น
N : นกที่อพยพเข้ามาช่วงนอกฤดูผสมพันธุ์ (ฤดูหนาว)
B : นกที่อพยพเข้ามาทำรังวางไข่
P : นกอพยพผ่านช่วงฤดูใบไม้ผลิ และฤดูใบไม้ร่วง
V : นกพลัดหลง มีรายงานไม่เกิน 3 ครั้ง
ขอบคุณข้อมูลภาพถ่ายจาก https://ebird.org
ขอบคุณข้อมูลการกระจายพันธุ์และเสียงร้องจาก https://ebird.org